تاریخ تمدن

تاریخ تمدن

مستند داستان تمدن
تاریخ تمدن

تاریخ تمدن

مستند داستان تمدن

انتشار اطلس جغرافی تاریخی شیعه برای اولین بار در جهان


اطلس شیعه کتابی به زبان فارسی نوشته رسول جعفریان، اثری تألیفی - پژوهشی است که هدف اصلی آن ارائه تصویری جغرافیایی و تاریخی از شیعه در تاریخ اسلام از آغاز تا به امروز است. در این کتاب، تلاش شده است تا تاریخ شیعه در قالب نقشه‌های جغرافیایی ارائه شده و حدود پیشرفت تشیع در هر مقطع تاریخی و در هر نقطه جغرافیایی نشان داده شود.  

 

 

اطلس شیعه (کتاب)

اطلس شیعه
نویسنده    رسول جعفریان
ناشر    سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح
محل نشر    تهران
موضوع    شیعه
زبان    فارسی

اطلس شیعه کتابی به زبان فارسی نوشته رسول جعفریان، اثری تألیفی - پژوهشی است که هدف اصلی آن ارائه تصویری جغرافیایی و تاریخی از شیعه در تاریخ اسلام از آغاز تا به امروز است. در این کتاب، تلاش شده است تا تاریخ شیعه در قالب نقشه‌های جغرافیایی ارائه شده و حدود پیشرفت تشیع در هر مقطع تاریخی و در هر نقطه جغرافیایی نشان داده شود.
محتویات

    ۱ نویسنده
    ۲ درباره کتاب
    ۳ هدف تألیف
    ۴ فصل‌های کتاب
    ۵ چاپ و ترجمه
    ۶ پانویس
    ۷ منابع

نویسنده
نوشتار اصلی: رسول جعفریان

رسول جعفریان، روحانی، پژوهشگر تاریخ و دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تهران، در سال ۱۳۴۳ در خوراسگان اصفهان متولد شد. وی در سال ۱۳۵۵ تحصیلات حوزوی خود را آغاز کرده و چند سال بعد به قم هجرت کرد. زمینه اصلی فعالیت مطالعاتی وی تاریخ اسلام است. جعفریان تا کنون دوبار جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را به خاطر کتاب‌های تاریخ سیاسی اسلام (سیره نبوی) و اطلس شیعه دریافت کرده است.


درباره کتاب

به گفته جعفریان، پیشنهاد اطلس شیعه توسط آیت الله خامنه‌ای داده شد و این طرح در سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح کلید خورد.[۱] این کتاب از تعریف و تاریخ شیعه در قرن اول آغاز شده و پس از آن دوره به دوره همراه با تقسیم بندی حوزه‌های جغرافیایی جهان اسلام، تاریخ شیعه را مورد بحث قرار داده است. کتاب اطلس شیعه تلاش کرده است تا در هر قسمت، در سه جهت هدف خویش را محقق سازد:

    ارائه مواد تاریخی و توضیحی درباره سیر تطور شیعه.
    ارائه نقشه‌های جغرافیایی.
    ارائه جداول.[۲]

هدف تألیف

مؤلف کتاب، هدف اصلی نگارش این اثر را ارائه یک تصویر تاریخی و جغرافیایی از مذهب تشیع می‌داند که روند توسعه و سیر تحول و تطور شیعه را تا روزگار ما در برمی‌گیرد. وی می‌گوید: «با اینکه در این اثر، تشیع به معنای وسیع آن مورد توجه بوده و اخبار زیدیه، اسماعیلیان و علویان نیز درج شده اما جریان اصیل تشیع، جریان معتدل شیعه است که همان مذهب امامیه می‌باشد که علیرغم همه هجوم‌ها به آن در طول تاریخ، تلاش کرده که با دیگر مسلمانان همزیستی داشته باشد.»[۳][۴]
فصل‌های کتاب

    فصل اول: آغاز تشیع؛ از تعریف شیعه شروع و تا بیان فرقه‌های شیعه ادامه یافته است.
    فصل دوم: امامان شیعه؛ شامل زندگی معصومین با ارائه مطلب و نقشه درباره زندگی هر امام است.
    فصل سوم: تشیع در شهرهای ایران؛ برای هر شهر از شهرهای اصلی شیعه مذهب، نقشه و متن ارایه شده و گاه به خاندان‌های مهم شیعه هر ناحیه نیز پرداخته شده است.
    فصل چهارم: دولت‌های شیعه در ایران؛ نخستین آنها دولت علویان طبرستان و پایان آن عصر امام خمینی است. در این میانه، از دولت‌هایی چون آل بویه، اسماعیلیه، ایلخانان، سربداران، مرعشیان، صفویان، قاجار تا انقلاب اسلامی سخن به میان آمده است.
    فصل پنجم: تشیع در عراق؛ از شهرهای کوفه و واسط و بغداد سخن گفته شده و با گذر از مهمترین رویدادهای تاریخی شیعه در این دیار، به زمان حال رسیده و از بغداد عصر جدید و دولت شیعی کنونی عراق نیز سخن گفته شده است.
    فصل ششم: تشیع در جزیرة العرب؛ درباره شیعیان مدینه و همین طور منطقه شرقیه یعنی احساء و قطیف سخن گفته شده است. پس از آن، از بحرین و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند قطر، امارات، کویت و عمان نیز سخن به میان آمده و بخش قابل توجهی نیز به یمن و زیدیه اختصاص داده شده است.
    فصل هفتم: تشیع در شامات؛ از ورود تشیع به شام به ویژه حلب سخن گفته شده و سپس از شهرهای سوریه از جمله دمشق و نیز از علویان و در پایان از شیعیان لبنان تا زمان حاضر سخن گفته شده است.
    فصل هشتم: تشیع در آفریقا؛ بخش عمده آن به علویان ادریسی و دولت فاطمی اختصاص دارد و پس از آن به رسوخ و نفوذ تشیع در کشورهای آفریقایی که عمدتا در یکصد سال اخیر به ویژه پس از پیروزی انقلاب بوده بحث شده است.
    فصل نهم: تشیع در شبه قاره و افغانستان؛ ضمن آن به تفصیل از دولت‌های شیعی در حیدرآباد و مناطق دیگر هند و نیز نواب‌های شیعی حاکم بر برخی از نواحی و همین طور شیعیان کشمیر و سپس پاکستان بحث شده است. برای هر بحث و متن تاریخی، چندین نقشه تاریخی ارایه شده است. در پایان این بخش، از نفوذ تشیع در کشورهای مالزی، اندونزی و تایلند نیز سخن گفته شده است.
    فصل دهم: تشیع در قفقاز و ترکیه؛ از شیعیان آذربایجان و همین طور استانبول و دیگر شهرهای ترکیه سخن گفته شده و بحثی نیز درباره علویان صورت گرفته است.

ترجمه اطلس شیعه به زبان عربی

    فصل یازدهم: تشیع در اروپا؛ بیشتر مربوط به قرن اخیر است. در این فصل از شیعیان بریتانیا، آلمان و همین طور ایتالیا و بلژیک به اجمال بحث شده است.
    فصل دوازدهم: تشیع در آمریکا و کانادا؛ از برخی از مؤسسات و تشکل‌های شیعی به اجمال سخن به میان آمده است.[۵] [۶]

چاپ و ترجمه

قطع این کتاب که در قطع رَحلی بزرگ است و تعداد صفحات آن ۷۲۴ صفحه است توسط سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح به چاپ رسید.
«اطلس شیعه» با حمایت مرکز آکادمی لِلأبحاث و به درخواست آیت الله سیستانی به زبان عربی ترجمه و با همکاری موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین المللی الهُدی منتشر شده است.[۷]
پانویس

باشگاه خبرنگاران جوان.
اطلس شیعه، مقدمه مؤلف.
اطلس شیعه، مقدمه مؤلف.
گزارشی از معرفی و نقد کتاب اطلس شیعه.
مقدمه کتاب.
گزارشی از معرفی و نقد کتاب اطلس شیعه.

منابع

    جعفریان، رسول، اطلس شیعه، تهران، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، ۱۳۹۱ش.
    گزارشی از معرفی و نقد کتاب اطلس شیعه، کتاب ماه دین، مهر ۱۳۸۹ - شماره ۱۵۶.

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد